Θανάσιμη απειλή για τους κατοίκους το εξασθενές χρώμιο που ανιχνεύεται στις γεωτρήσεις από τις οποίες υδροδοτούνται ακόμη και νηπιαγωγεία
Θανάσιμη απειλή είναι το εξασθενές χρώμιο για τους κατοίκους της Βοιωτίας και της Ανατ. Αττικής οι οποίοι εξακολουθούν να καταναλώνουν το ρυπασμένο νερό, αφού δεν έχουν σφραγιστεί οι γεωτρήσεις στις οποίες ανιχνεύεται…
Τοξικό και καρκινογόνο είναι το εξασθενές χρώμιο ανεξάρτητα εάν εισέρχεται στον ανθρώπινο οργανισμό με την κατάποση νερού ή με την εισπνοή, σύμφωνα με μελέτη της Ενωσης Ελλήνων Χημικών (ΕΕΧ).
Καρκινογόνο νερό σε Θήβα και Οινόφυτα
Στα Οινόφυτα οι κάτοικοι πίνουν νερό από ιδιωτική γεώτρηση στο οποίο η τιμή του εξασθενούς χρωμίου είναι 10 μικρογραμμάρια ανά λίτρο (μg/l), ενώ στο νερό της γεώτρησης του διαμερίσματος Ελεώνας του Δήμου Θήβας οι τελευταίες αναλύσεις που πραγματοποίησε το Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Μελετών (ΙΓΜΕ) την Τρίτη έδειξαν ότι η τιμή του εξασθενούς χρωμίου είναι 37 μg/l.
Το εξασθενές χρώμιο εξακολουθεί να ανιχνεύεται στα σχολεία της Θήβας και σύμφωνα με τις τελευταίες αναλύσεις του Πανεπιστημίου Πατρών στο νερό του νηπιαγωγείου στην οδό Φιλολάου στα 17 μg/l, στο νηπιαγωγείο της οδού Χρυσοστόμου Σμύρνης στα 9 μg/l και στο 2ο Δημοτικό Σχολείο στα 14 μg/l.
Το όριο ασφαλείας
Την ίδια ώρα η Πολιτεία της Καλιφόρνιας βάσει τοξικολογικών ερευνών έχει θεσμοθετήσει για το εξασθενές χρώμιο ως ασφαλές όριο στο πόσιμο νερό τα 0,2 μg/l και για το ολικό χρώμιο τα 2,5 μg/l.
Στην Ελλάδα έχει θεσμοθετηθεί (ΚΥΑ Υ2/οικ. 2600/2001-ΦΕΚ 892β/11-7-01) ανώτατο επιτρεπτό όριο στο πόσιμο νερό μόνο για το ολικό χρώμιο και είναι τα 50 μg/l. Σε αδιέξοδο βρίσκονται οι νομάρχες Βοιωτίας και Ανατολικής Αττικής και οι δήμαρχοι Οινοφύτων και Θήβας, καθώς μέχρι σήμερα το υπουργείο Υγείας δεν έχει αποσαφηνίσει τα ασφαλή όρια εξασθενούς χρωμίου στο πόσιμο νερό.
«Από τις 8 Νοεμβρίου με κοινό αίτημά μας οι νομαρχίες Βοιωτίας και Ανατολικής Αττικής έχουμε ζητήσει από το υπουργείο Υγείας να μας διασαφηνίσει ποιο είναι το ανώτατο επιτρεπτό όριο στο πόσιμο νερό όσον αφορά το εξασθενές χρώμιο. Μέχρι σήμερα δεν έχουμε λάβει απάντηση από το υπουργείο και δεν ξέρουμε τι να κάνουμε», εξηγεί ο νομάρχης Βοιωτίας Κλέαρχος Περγαντάς.
Στον εισαγγελέα έχει οδηγηθεί δύο φορές μέχρι σήμερα ο δήμαρχος Οινοφύτων, Γιώργος Θεοδωρόπουλος, καθώς δημότες προσφεύγουν στη δικαιοσύνη ζητώντας να διακοπεί η παροχή νερού από τον δήμο, εφόσον είναι επικίνδυνο για τη δημόσια υγεία.
«Είναι αδύνατον να διακόψουμε την παροχή νερού μέχρι το τέλος του έτους, οπότε θα έχει ολοκληρωθεί το έργο σύνδεσης του δικτύου μας με την ΕΥΔΑΠ και το διυλιστήριο», εξηγεί ο δήμαρχος Οινοφύτων:
«Η δημοτική αρχή δεν μπορεί να πάρει μια τέτοια απόφαση από μόνη της. Να μας ξεκαθαρίσει το υπουργείο Υγείας αν πρέπει ή όχι να διακόψουμε την υδροδότηση. Για να γίνει αυτό θα πρέπει να βρεθεί μια λύση. Με τι νερό θα καλύπτουν τις ανάγκες τους οι δημότες;».
Το νερό της Θήβας εξετάζεται με χημικές αναλύσεις από τη Χημική Υπηρεσία Λιβαδειάς, το Πανεπιστήμιο Πατρών και το ΙΓΜΕ.
Ο δήμαρχος Θήβας Νικόλαος Σβίγγος, παθολόγος, έχει εντατικοποιήσει τους ελέγχους στο νερό και όπως μας είπε:
«Ζητήσαμε να μετάσχουμε στην Επιτροπή Περιβάλλοντος της Νομαρχίας Βοιωτίας για να έχουμε νομικό έρεισμα προκειμένου να κάνουμε ουσιαστικούς ελέγχους σε όλες τις βιομηχανίες για να βρίσκουμε ποιες ρυπαίνουν, οπότε θα προχωράμε στη διακοπή λειτουργίας και όχι στην επιβολή προστίμων. Με πρόστιμα δεν αντιμετωπίζεται το πρόβλημα του χρωμίου. Πρέπει να διακοπεί η πηγή ρύπανσης».
Γεμάτος με τοξικές ουσίες είναι ο Ασωπός
Βόρβορος είναι η Λεκάνη του Ασωπού και η ρύπανση είναι τόσο ευρεία που απλώνεται μέχρι τη Θήβα και την Ανατολική Αττική. Τα τελευταία χρόνια ανιχνεύεται σε επιφανειακά και υπόγεια ύδατα πλειάδα τοξικών ουσιών: θειικά, νιτρικά, φωσφορικά, χαλκός, ψευδάργυρος, μόλυβδος, κάδμιο, κοβάλτιο, νικέλιο, εξασθενές χρώμιο, καθώς και ίχνη αρσενικού. Θιασώτες του οικολογικού εγκλήματος είναι πάνω από 200 βιομηχανικές και βιοτεχνικές μονάδες: βαφεία, επιμεταλλωτήρια, βυρσοδεψεία, μεταλλουργίες, χημικές βιομηχανίες, φαρμακοβιομηχανίες, βιομηχανίες λιπασμάτων και πλαστικών, κλωστοϋφαντουργεία, μονάδες παραγωγής τροφίμων, κτηνοτροφικές και πτηνοτροφικές μονάδες.
Επί δεκαετίες απορρίπτουν ανεπεξέργαστα τα απόβλητά τους στο περιβάλλον ανεξέλεγκτα. Πολλά ερωτηματικά εγείρονται για το μέγεθος της ρύπανσης του υπόγειου υδροφόρου ορίζοντα του κάμπου της Θήβας και κατ επέκταση και της λίμνης Υλίκης, εφόσον υπάρχει υδραυλική επικοινωνία μεταξύ τους, σύμφωνα με μελέτη του Τμήματος Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και του ΙΓΜΕ. «Η πολιτεία πρέπει να χρηματοδοτήσει έρευνα ώστε να διαπιστωθεί το εύρος της ρύπανσης στον υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα και ακολούθως να παρθούν μέτρα για την απορρύπανσή του», επισημαίνει ο δήμαρχος Οινοφύτων:
«Ηδη καταθέσαμε πρόταση στο ΥΠΕΧΩΔΕ να χρηματοδοτήσει τη δημιουργία Κέντρου Προστασίας
Περιβάλλοντος προϋπολογισμού 3 εκατομμυρίων ευρώ, το οποίο θα αρχειοθετήσει τα μητρώα των επιχειρήσεων και θα ελέγχει σε 24ωρη βάση πώς και πού διαθέτουν τα απόβλητά τους. Μόνο με αυτό τον τρόπο θα σταματήσει η ρύπανση. Χρειαζόμαστε το δικό μας νερό. Οι αγρότες με νερό της ΕΥΔΑΠ θα ποτίζουν;».
Από απλές δερματοπάθειες μέχρι καρκίνο στους πνεύμονες
Ο πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Θήβας και πνευμονολόγος Παναγιώτης Καταπόδης μίλησε στο «Εθνος της Κυριακής» για τις βλαπτικές επιδράσεις του εξασθενούς χρωμίου στον ανθρώπινο οργανισμό:
«Η τοξική δράση του εξασθενούς χρωμίου μπορεί να προκαλέσει μετά από βραχυχρόνια και μακροχρόνια έκθεση και αναλόγως του ποσού της έκθεσης τα εξής: δερματικά εξανθήματα, στομαχικές διαταραχές και έλκη, αναπνευστικά προβλήματα, αποδυναμωμένο ανοσοποιητικό σύστημα, βλάβες στα νεφρά και το ήπαρ, αλλαγή γενετικού υλικού, καρκίνο των πνευμόνων και θάνατο.
Οι περισσότερες χώρες υιοθετούν όρια έκθεσης 50 μικρογραμμάρια ολικού χρωμίου ανά λίτρο νερού.
Τα επίπεδα αυτά θεωρούνται ασφαλή για την προστασία έναντι της τοξικής οξειδωτικής δράσης του εξασθενούς χρωμίου, όχι όμως για την προστασία έναντι της μεταλλαξιογόνου, δηλαδή της καρκινογόνου, επίδρασης. Για την προστασία από καρκινογόνους παράγοντες δεν υπάρχουν ασφαλή όρια έκθεσης. Επιπροσθέτως θα πρέπει να διενεργηθούν εργαστηριακές αναλύσεις και για τους άλλους ρύπους, όπως το αρσενικό, το κάδμιο και τα άλλα βαρέα μέταλλα που υπάρχουν στο νερό, αλλά και για τις συνέπειες της διείσδυσης του εξασθενούς χρωμίου και των άλλων βαρέων μετάλλων στην τροφική αλυσίδα».
Τι έδειξαν οι μετρήσεις
Σοβαροί κίνδυνοι από εισπνοή αέρα και κατανάλωση μολυσμένων τροφών
Για την ταυτοποίηση του αόρατου κινδύνου «εξασθενές χρώμιο», ο Δήμος Οινοφύτων ανέθεσε στο Τμήμα Περιβάλλοντος της Ενωσης Ελλήνων Χημικών (ΕΕΧ) την εκπόνηση μελέτης, στοιχεία της οποίας δημοσιεύουμε σήμερα.
Η μελέτη εκπονήθηκε από εμπειρογνώμονες της ΕΕΧ με επικεφαλής τον πρόεδρο του Επιστημονικού Τμήματος Περιβάλλοντος, Ιωάννη Σιταρά. Σύμφωνα με τη μελέτη εισπνέοντας αέρα που περιέχει υψηλά επίπεδα εξασθενούς χρωμίου Cr(VI), είναι δυνατόν να προκληθούν, ανάλογα με την ποσότητα, ερεθισμός στη μύτη, ρινορραγίες, έλκη και οπές στο ρινικό διάφραγμα.
Η εισαγωγή στον ανθρώπινο οργανισμό μεγάλων ποσοτήτων Cr(VI) μέσω των μολυσμένων τροφών ή του πόσιμου νερού είναι δυνατόν να προκαλέσει στομαχικές διαταραχές και έλκη, σπασμούς, καταστροφή των νεφρών και του ήπατος, ακόμα και θάνατο, ανάλογα με το επίπεδο της μόλυνσης.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) όρισε ότι το εξασθενές χρώμιο είναι καρκινογόνο για τον άνθρωπο και η Διεύθυνση Υγείας και Ανθρωπίνων Υπηρεσιών των ΗΠΑ (DHHS) κατέταξε ορισμένες ενώσεις του Cr(VI) ως καρκινογόνες για τον άνθρωπο. Η Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος των ΗΠΑ (ΕΡΑ) όρισε ότι το εξασθενές χρώμιο στον αέρα είναι καρκινογόνο για τον άνθρωπο.
Από τα τελευταία επιστημονικά δεδομένα αποδεικνύεται ότι η παρουσία εξασθενούς χρωμίου σε πόσιμο νερό προκαλεί καρκίνο σε πειραματόζωα.
Τοξικές και για τα φυτά
Οι ενώσεις του χρωμίου, ιδιαίτερα του εξασθενούς, θεωρούνται πολύ τοξικές για τα φυτά, με αποτελέσματα που αφορούν στη μειωμένη απόδοση της παραγωγής, την κακή ανάπτυξη των φύλλων και των ριζών του φυτού.
Η χρήση νερού με μεγάλες συγκεντρώσεις Cr(VI) για πότισμα καλλιεργειών και θερμοκηπίων, με μεθόδους που δημιουργούν αερολύματα, θα πρέπει να συνοδεύεται από τη λήψη προστατευτικών μέτρων για αποφυγή εισπνοής του αερολύματος από το προσωπικό που εκτελεί αγροτικές εργασίες και από άλλες ομάδες του πληθυσμού που μπορεί να εκτίθενται σε αυτό.
ΔΙΟΝΥΣΙΑ ΛΑΓΙΟΥ
kallipateira@pegasus.gr
Σχολιάστε